Dünyada mevcut kaynakların daha verimli kullanılması, bitkilerin daha hızlı yetiştirilmesi, az bir alandan maksimum sonuçların kazanılması gibi hedeflerle ortaya çıkan tarım tipleri arasında, dikey tarım yer alır. On yıllardır uygulaması devam eden bu metot, her geçen günle popülerlik kazanmaktadır. Sizler için özenle hazırladığımız yazımızda herkes tarafından merak edilen bu yöntemi inceledik. Dikey tarım ne demek, nasıl yapılır, faydaları nelerdir gibi soruların cevaplarına ulaşmak için yazımızın kalanını inceleyebilirsiniz.
Dikey Tarım Nedir?
Dikey tarım nedir sorusuna verilebilecek en basit yanıt; topraksız şekilde, dikey raflar yardımıyla gerçekleştirilen tarım şeklidir. Normal şartlar altında yapılan tarım, yatay bir yüzeyde, geniş tarlalar ve bahçeler boyunca gerçekleştirilir. Bu eski tip metotta az bir miktarda ürün elde etmek için çok geniş alanlara ihtiyaç duyulur. Dikey tipte tasarlanan raf sistemleri bu ihtiyacı ortadan kaldırır. Küçük ve kapalı alanlarda bile istenilen miktarda ürünün elde edilmesi mümkündür. Kontrollü şartlar bulunması, kar- zarar oranlarının daha kolay hesaplanmasına yardımcı olur. Beklenmedik kazalar ve sürpriz kayıpların oluşma riski çok daha düşüktür.
Bu yenilikçi metodun her geçen günle popülerliğinin artması beklenir. Gelecekte normal tarımın yerini alabilecek kadar iddialı sonuçlar elde edilmektedir. Geleneksel bitki yetiştirme yöntemlerinden kaynaklanan ve istenmeyen durumların neredeyse hepsi, bu yenilikçi yöntemle çözülür.
Dikey Tarım Nasıl Yapılır?
Dikey tarım nasıl yapılır, bu yenilikçi metot ile ilgili en çok sorulan konular arasında yer alır. Dikey tarım; toprak, güneş gibi doğal etkenlere ihtiyaç duymadan yapılır. Kapalı bir alanda yapılan bitki yetiştirme sürecinde, ısı, sıcaklık, besin gibi tüm etkenler manuel olarak kontrol edilir. Böylece yetiştirilen bitkinin spesifik ihtiyaçlarına uygun seçimler yapılabilir.
Hidroponik, aquoponik ve aeroponik gibi farklı tipleri bulunur. Bitkilerin su içerisinde yetiştirme yöntemi olan hidroponik, en popüler olarak kullanılan metottur. Bitkilerin büyümek için ihtiyaç duydukları besin maddeleri, mineraller ve vitaminler su aracılığıyla iletilir. Büyüyen canlılara sadece ihtiyaç duydukları içeriklerin yer aldığı besinlerin sunulması zararlı etkenlerden dolayı hasar görme risklerini düşürür.
Bu yeni bitki yetiştirme yönteminin uygulanması için doğru besin maddeleri ve kapalı bir alan yeterlidir. Bu nedenlerden ötürü akıllara, evde dikey tarım nasıl yapılır sorusu gelir. Dekoratif saksılar, ev ortamında normal bitkilerin yetiştirilmesi için yeterli olsa da dikey tarım için çok farklı malzemeler gerekebilir. Küçük bir alan ayırarak evde yetiştirebileceğiniz bitkiler arasında nane yer alır. Kendi bitkinizi yetiştirerek tüketmenin keyfini naneyle yaşayabilirsiniz. Hidroponik dikey tarım metodunu evlerinizde deneyebilirsiniz.
Dikey Topraksız Tarım Nasıl Yapılır?
Dikey topraksız tarım nasıl yapılır sorusunu cevaplarken hidroponik, aquoponik ve aeroponik olarak adlandırdığımız farklı metotları açıklayalım. Hidroponik daha önce de bahsettiğimiz gibi su içerisinde yetiştirme yöntemidir. Diğerlerine oranla en eski ve en popüler yöntem olarak bilinir. Bitkilerin kökleri direkt olarak su içerisine büyür. Suya verilen besleyici maddeler köklerle alınır ve bitkilerin hızlı şekilde büyümesini sağlar. Fosfor, azot, potasyum, magnezyum ve kükürt, neredeyse tüm bitki türlerinin büyümesi için eklenmesi gereken elementlerden bazılarıdır.
Dikey tarım sistemleri arasında aquaponik metod da yer alır. Aquaponik sistemlerde, iki farklı canlının ekosistemi bir araya getirilir. Balık tanklarından çıkan ve bu tanklara giren suyun devri, dikey tarımdaki sularla birleştirilir. Bitkiler, sulardaki mineralleri kökleri yardımıyla aldığından balık tanklarından çıkan suların arındırılmasını sağlar. Temizlenen su tekrar tanklara döndürülür. Bu değişim her açıdan tasarruf edilmesine yardımcı olur.
Aeroponik, en son ortaya çıkan ve en dar kullanım alanına sahip sistemdir. NASA tarafından geliştirilen bu bitki yetiştirme metodu, uzayda bile etkili sonuçlar elde edilmesini sağlar. Sıvı veya katı bir alanın gerekli olmaması, uzaydaki kısıtlı ham maddelerle bile istenilen bitkilerin yetiştirilmesini mümkün kılar. Son teknoloji ürünü olan bu metot, sürdürülebilirlik açısından ilk sırada yer alır.
Dikey Tarım Aparatı Nasıl Yapılır?
Peki dikey tarım aparatı nasıl yapılır? Verimli şekilde bitki yetiştirmeye başlamak için gerekli olan aparatların birçok farklı özelliği sunması gerekir. İlk olarak sağlıklı materyallerden üretilmesi önemlidir. Bitkilerin büyümesi, köklerinin yayılması için gerekli alanı sağlayan aparatlar, yüksek hijyen standartlarına uygun olmalıdır. Zaman içerisinde aşınacak ve suların içine karışacak malzemelerden uzak durulması gerekir. Bu malzemelerin aşınması ile ortaya çıkan maddeler, bitki köklerinin hasar almasına yol açabilir. Dayanıklı, sağlıklı ve uzun ömürlü materyaller ile yapılan aparatların olabilecek en verimli sonuçları ortaya koyduğu görülür.
Dikey tarım aparatı yapılırken dikkat edilmesi gereken noktalardan bir diğeri, rafların dengeli şekilde dizilmesidir. Dikey tasarımı, boş alanların etkili şekilde kullanılmasını sağlar. Dar kapalı bir alanda bile çok fazla bitkinin yetiştirilmesi, aparatların kuleyi andıran tasarımları ile mümkündür. Ancak kule tasarımının dengeli olarak yapılmaması, tüm tarım sürecinin kelimenin tam anlamıyla yıkılmasına yol açabilir. Kule şeklinde bir dizilim sırasında materyalin taşıyabileceği maksimum ağırlığın göz önünde bulundurulması gerekir. Yetiştirilecek olan bitkinin yaprak ve kök yoğunluğuna göre oluşturacağı ağırlık farklılık gösterir. Çok yoğun yapraklara, derin köklere sahip bir bitki sık şekilde ekilecek ise kalın materyallerden üretilmiş aparatların kullanılması oldukça önemlidir. Böylece ağırlığını kolayca taşıması ve başarılı bir dikey tarım sürecine devam edilmesi mümkün olur.
Dikey tarım için hazırlanan aparatların hazır olarak satın alınması mümkündür. Eğer kendi aparatınızı yapmaya karar verirseniz sizlerle paylaştığımız püf noktalara dikkat etmeniz gerekir. Hem kendi aparatını yapanların hem de hazır olarak satın alanların özen göstermesi gereken detaylar arasında kulenin yüksekliği yer alır. Kaç rafın üst üste dizildiğini ve bu kulenin toplam uzunluğunu hesaba katmanız gerekir. Dikey tarımı yapmak istediğiniz odanın tavan yüksekliği ile kulenin boyutlarını sürekli olarak karşılaştırmalısınız. Böylece bitki yetiştirmek için ayırdığınız alana uygun aparatlar elde edebilirsiniz.
Dikey Tarım Sağlıklı mı?
Dikey tarım, toprak kullanılmadan yapılan bir yöntem olduğundan ne kadar sağlıklı olduğu sürekli sorgulanır. Topraksız olduğundan doğal olmayan bitkilerin elde edildiği söylenir. Ancak bu kesinlikle doğru değildir. Dikey tarımı geleneksel alternatiflerinden ayıran tek detayı, bitkiler için gerekli maddelerin üreticiler tarafından ekleniyor olmasıdır. Hatta tam aksine, geleneksel bir bitki yetiştirme yönteminde karşılaşılan sağlık tehditleri bu metotta bulunmaz. Yatay şekilde toprakta bitki büyütüldüğünde bakteriler, böcekler ve çeşitli hayvanların etkisiyle zararlı sonuçlar görülebilir. İnsan sağlığını tehdit eden maddelerin bitkilere bulaşı gerçekleşebilir. Dikey tarımda daha kontrollü bir ortam bulunduğundan bitkilerle direkt temas halinde bulunan her madde tanınır. Bu nedenle sağlığı tehdit eden maddelerin üretici tarafından kontrol edilmesi kolaylaşır.
Dikey Tarım Faydaları Nelerdir?
Dikey tarım metodunun amacı, doğal kaynakların daha verimli şekilde harcanmasını sağlamaktır. Bu alanda oldukça başarılı olan dikey tarım birçok faydaya sahiptir. Maliyetin düşmesine yardımcı olan metot, az bir alandan çok fazla bitki elde edilmesini mümkün kılar. Şehrin ortasında bile başarılı bir tarım yapılmasını sağlar. Bu süreç için şehir dışında geniş alanların kullanılmasına gerek kalmaz. Toprağı düzenli sulama derdi ortadan kalktığından su gibi doğal kaynakların harcamasını azaltır. Tüm bu özellikleri dikey tarımın geleceğin temel tarım yöntemi olacağına işaret eder.