Kan canlı yaşamının ana bileşeni ve olmazsa olmazıdır. Kandaki her damla, vücudun işleyişini destekler. Bu hayati sıvı tüm organlarımıza oksijen ve besin maddeleri taşır. Bununla birlikte çoğu zaman hastalanmadan ya da ona ihtiyaç duymadan kanın önemini idrak etmek mümkün değildir. Bu hayati sıvının değeri genellikle en çok ihtiyaç duyulduğunda anlaşılır.
Kızılay Haftası insanlık için kan bağışının kutsal bir görev olduğunu hatırlatan zaman dilimidir. Kan bağışı, insan hayatını kurtarmak ve sürdürmek için öylesine önemli bir rol oynar. Bu içerikte Kızılay Haftasının anlamını ve kan bağışının hayatımızdaki yeri hakkında bilgileri bulabilirsiniz.
Kızılay Haftası modern Türkiye Kızılay Derneği kuruluşunun yıldönümü olan 29 Ekim 1947 tarihinde başlar. Bahsi geçen bu önemli süreç 4 Kasım’a kadar devam eder. Bu hafta boyunca Kızılay’ın yürüttüğü insani yardım projeleri sayesinde toplumda kan bağışının önemi ve faydaları vurgulanır. Yapılan organizasyonlar ile halka kan bağışının hayatı paylaşmak olduğu empoze edilir.
Türk Kızılayı hayat kurtarmak ve insanlara umut dağıtmak amacıyla kurulmuş son derece önemli bir dernektir. Kızılay insanların yapmış olduğu kan bağışlarını alır ve bu kıymetli hediyeyle hastaların hayatlarını kurtarır. Kaza, ameliyat, kanser tedavisi ya da başka tıbbi acil durumlarda kullanılmak üzere hayati sıvılar saklanır. Bağışlanan her bir torba kanın bir insanın yaşamını devam ettirmesini sağlar. Kızılay, bu bağışlar aracılığıyla hayati tehlike altındaki insanlara umut ulaştırır.
Tüm bunlara ek olarak kan bağışı, insani bir görevin en güzel örneklerinden biridir. Cinsiyet, yaş, din veya ırk ayrımı gözetmeksizin herkes ihtiyaç duyanlara yardım etmek adına kan bağışlayabilir. İşte insani duygular adı altında yapılan ve hiçbir kar amacı gütmeyen bu davranış, insanlık dayanışmasının en somut ifadesidir. Belki de en önemlisi kan bağışı sadece başkalarının hayatlarını kurtarmakla kalmaz. Aynı zamanda kendi geleceğinizi de korur. Unutmayın ki, herhangi birimizin bir gün kan bağışına ihtiyacı olabilir.
Kızılay’ın Tarihçesi ve Misyonu
Kızılay’ın kökeni, İstanbul’da 1868 yılında kurulan “Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti”ne kadar uzanır. Bu cemiyet, yaralı ve hasta askerlere yardım etmek amacıyla kurulmuştu. Cemiyet daha sonraki tarihlerde uluslararası Cenevre Sözleşmesi’ne uyum sağlayarak 1947 yılında “Türkiye Kızılayı Derneği” adını aldı. Cemiyete Kızılay adını ulu önder Mustafa Kemal Atatürk vermiştir. Zamanla dünya genelindeki benzer kuruluşlarla dayanışma içinde insancıl hizmetlerini geliştirmiştir.
Kızılay’ın sembolü, beyaz bir zemin üzerinde soldan sağa doğru açık kırmızı bir “ay” şeklindedir. Ancak Kızılay bayrağında, “ay” sembolünün açık yüzü bayrak direğinin tersi yönde bulunur. Kısaca ters bir ay sembolü olduğu söylenebilir. Kızılay sembolü uluslararası hukukun ilgili hükümleri uyarınca savaş ya da doğal afet zamanlarında silahlı kuvvetlerin sağlık hizmetleri ile belirli kişiler ve kuruluşlar için bir “tanımlayıcı ve koruyucu işaret” olarak tanımlanmıştır. Bu işareti kullanma yetkisi, tarafsızlık ve dokunulmazlık ilkesini temsil eden bu sembolün dışında kalan kişi, kurum ya da kuruluşlara verilmez.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında yaralı askerlere yardım sağlayarak insanların hayatlarını kurtaran yardım kuruluşu olarak görev icra etti. Daha sonraki dönemlerde Kurtuluş Savaşı sırasında büyük rol oynadı. Savaşta askerlerin bağımsızlık mücadelesine destek verdi.
Kızılay’ın temel misyonu insan hayatını kurtarmak ve iyileştirmektir. Olağanüstü hal ve durumlarda insan haklarını korumak için gerekli çabayı gösterir. Bu amaç doğrultusunda Kızılay, Türkiye ve dünya genelinde bir dizi insani hizmet sunar. Bu hizmetler arasında kan bağışı kampanyaları başı çeker. Aynı zamanda doğal afetlerde insani yardım, sağlık hizmetleri ve eğitim faaliyetlerini gerçekleştirir.
Kızılay günümüzde de varlığını en iyi şekilde sürdürmeye çalışır. Özellikle afetlerin, savaşların ve kıtlıkların kol gezdiği 21. yüzyılda da insani yardımın öncü bir aktörü olarak son derece etkindir. Doğal afetlerin yanı sıra sınır ötesi çatışmalar, göç hareketleri ve salgın hastalıklar gibi durumlarda da sahada görev yapar.
Tüm bunlara ek olarak Kızılay, sadece bir yardım kuruluşu olmanın ötesinde bir misyona sahiptir. Türkiye’nin ve dünyanın insancıl değerlerle dolu bir geleceğe doğru ilerlemesine yardımcı olan bir önderdir. Kızılay acıyı dönüştüren ve umudu yeşerten bir ışık olarak varlığını her geçen gün biraz daha geliştirir ve iyileştirir. Bu özel kuruluş her yıl Kızılay haftası etkinlikleri bağlamında anılır.
Kan Bağışı Nedir?
Kızılay haftası nedir sorusuna cevap bulduktan sonra kan bağışı hakkında bilgi edinmek isteyebilirsiniz. Kan bağışı, birçoğumuzun yaşadığı, ya da bir gün karşılaşabileceğimiz bir gerçektir. Ancak bu eylemin insan hayatı üzerindeki derin etkilerini tam olarak anlamak hem bağışçı hem de bağış alan için hayat kurtaran bir pratik olduğunu ortaya koyar.
Kan bağışı, sağlıklı bireylerin kendi vücutlarından belirli bir miktar kan vererek ihtiyaç sahiplerine ya da tıbbi araştırmalara yardım etmek amacıyla gerçekleştirdiği bir insanı yardım eylemidir. Bu bağış ile toplanan kan yaşamsal öneme sahip birçok tıbbi tedavi ve acil durum müdahalesi için kullanılır.
Kan bağışı yapmak, yaşamları kurtarmanın en somut ve etkili yollarından biridir. Acil durumlarda, ameliyatlar sırasında, kanser tedavisi, organ nakilleri ve birçok başka tıbbi prosedür sırasında kan ihtiyacı vardır. Bu ihtiyacı karşılayabilmek için düzenli kan bağışçılarına ihtiyaç vardır. Her bağış, bir insanın hayatını kurtarabilir.
Bağış belli sağlık kriterlerine uyan sağlıklı yetişkinler tarafından yapılabilir. Kan bağışçıları 18 yaşından büyük ve belli bir ağırlık sınırına sahip olmalıdır. Bunlara ek olarak belirli hastalıklara ya da durumlara sahip kişiler kan bağışında bulunamayabilir. Kan bağışı merkezleri, bu kriterlere uygun olanları kabul eder. bağışçılar için görevliler tarafından yapılan ön tarama yapılır. Bağışçıdan alınan kan için herkesin sağlığını korumak adına titiz bir taramadan geçer.
Kan bağışı süreci oldukça basittir ve genellikle yaklaşık 30 dakika sürer. İlk adım kişisel ve sağlık bilgilerinizi paylaşmanızı içerir. Ardından, bir hemşire tarafından kan basıncı ve nabız ölçümü yapılır. Kan bağışı işlemi sırasında steril koşullar sağlanır. Bir iğne yardımıyla kan alınır ve bağışlanan kan çeşitli tıbbi testlerden geçirilir ve uygun koşullarda saklanır.
Kan Bağışının Sağlığa Olan Faydaları
Kızılay haftası içerisinde kan bağışının sağlığa olan faydalarından da söz etmek gerekir. Kan bağışı toplum için hayati bir öneme sahip olan insanlar arasında dayanışmanın ve sevginin en güzel ifadesidir. Kan bağışı sadece başkalarına yardım etmekle kalmaz aynı zamanda bağışlayanın da sağlığına olumlu etkiler yapar. Bu işlem dolaşım sistemini de iyileştirir. Kanın düzenli olarak yenilenmesi sayesinde kan vücutta daha iyi dolaşır. Böylelikle organlara daha fazla oksijen taşır.
Kan bağışı, kötü kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir. Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolün seviyesinin azalması ile kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Kan bağışı, vücudu yeni kan hücreleri üretmeye teşvik eder. Bu süreç vücudu yenileyerek enerjiyi artırır ve hücresel işlevleri iyileştirir. Düzenli kan bağışı fazla demir birikimini önler. Demir birikiminin önlenmesi sayesinde karaciğer ve kalp sorunları engellenebilir. Son olarak kan bağışlamak toplumsal dayanışmanın en güzel örneğidir. İnsanlar arasında yardımlaşma ve sevgi bağlarını güçlendiren bir eylemdir.