Kızartılarak yapılan pek çok yemek bulunur. Birçok kişinin en çok sevdiği yemekler bu şekilde yapılır. Üstelik kızartma yemek pişirmede en pratik yöntemlerden biridir. Patates, biber ve patlıcan kızartmaları en çok tüketilen kızartmalar arasındadır. Börek ya da köfte hamuru da sıklıkla kızartılan lezzetlerdendir. Kızartma, her ne kadar hızlı bir yöntem olsa da arkasında yağ artığı ve lekeleri bırakır. Ayrıca, oldukça sevilen bu yemekleri yaparken, yağın sıçrama ihtimali oldukça yüksektir. Sıçrayan yağ, hem etrafı kirletebilir hem de ciltle temas ederse can yakıcı olabilir.
Yemeklik yağdaki nem, sıcakken hızla buharlaşıp gaza dönüştüğü için yağ patlar. Kızartmada kullanılan malzemeler az miktarda da olsa su içerdiğinden dolayı yağın patlamasının tamamen önüne geçmenin bir yolu yoktur. Bu yüzden genellikle kızartma yaparken uzun kollu giysiler tercih etmeniz tavsiye edilir. Fakat tamamen olmasa da bu lezzetli yemekleri yaparken yağın sıçramasını azaltmanın çeşitli yolları bulunur. Peki Kızartma yaparken yağ sıçramaması için ne yapmalıyız?
Kızartma Yaparken Yağın Sıçramaması İçin Ne Yapmalıyız?
Yağın sıçramasının çoğunlukla en büyük nedenlerinden biri, gıdaların ıslak olmasıdır. Kızartmalık yiyecekler ıslak bir şekilde yağın içine atılırsa, yağ tepkime gösterir ve sıçramasına sebep olur. Bu yüzden yiyeceklerin kızgın yağın içine konmadan önce kurulanması gerekir. Malzemelerin üzerlerindeki nemi, peçete ya da mutfak havlusu yardımıyla alabilirsiniz. Benzer şekilde kızartma tenceresini ve karıştırdığınız mutfak gerecinin de kuru olduğundan emin olmalısınız. Tencere ya da tavaların içinde su olmamasına da dikkat ediniz. Ayrıca kızartma işlemi yapılırken tavanın içine su kaçarsa yağ sıçrayabilir. Eğer et kızartıyorsanız, et soslarını en son aşamada eklemeniz, soslarda su olduğu için yağın patlama ihtimalini azaltacaktır. Benzer şekilde marine edilmiş eti kızartacaksanız da, sosun etin üstünden biraz süzülmesini bekleyin ve ondan sonra kızgın yağa atınız. Dondurulmuş gıdaları kesinlikle kızgın yağa atmayınız. Malzemelerin ısısının oda sıcaklığına gelmesini bekleyin. Örneğin restoranlar bu tip ürünleri, 10 ila 20 dakika arasında bekledikten sonra kızartmaya başlarlar. Aksi takdirde donmuş ürünlerdeki buz ve yağ ciddi bir patlamaya sebep verebilir.
Kızartma Yaparken Yağ Sıçramaması İçin Ne Yapılmalı?
Yağ sıçramasının başka bir nedeni de yiyeceklerin soğuk olmasıdır. Yağın ısısından soğuk bir malzeme, yağa atıldığında patlama olabilir. Kullanılan malzemelerin oda sıcaklığında olması dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. Soğanlar oldukça fazla nem içerdiğinden, tavayı bir kerede kaplayacak kadar sote etmeniz tavsiye edilir. Bu yöntem tavanının tüm yüzeyini buharla kaplamaya yardımcı olur. Böylelikle buhar, patlamanın etkisini bastırmaya yetecek nemi üretir. Kullandığınız malzemelerin kalınlığı da göz önüne almanız gereken unsurlardan bir diğeridir. Tavada kızartma yaparken, ürünlerin kalınlığını inceltmeye çalışınız. İnce yiyecek dilimleri ya da sıkıştırılmış et parçalarını kızartırken yağın patlama ihtimali daha az olur. Kızartma için konulan yağın miktarı da oldukça önemlidir. Yağın, konulduğu kaba göre tam ölçüde ve çok fazla ısıtılmamış olması gerekir. Kızartmalık gıdaları da yavaşça içine koymanız önemlidir. Ayrıca kızartılacak bütün malzemeyi bir kerede yağın içine bırakmamak da dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. Genelde, yağın yiyeceklerin ortalama 4 katı olması tavsiye edilir. Kızartma yağının çok ısınmamasına da dikkat etmelisiniz. Yağ çok ısınırsa köpürüp, patlamaya başlayabilir. Yağın sıcaklığını kontrol etmek için tencerenin içine kızartma termometresi koyabilirsiniz. Böylelikle yağın derecesi çok yükselirse ocağın ısısını düşürebilirsiniz. Kızgın yağın içine kızartmalık yiyecekleri atmadan önce tavanın içine bir tutam tuz ekleyebilirsiniz. Tuz atmak yerine, kızartmaya başladıktan sonra tava içerisine bir lokma ekmek içi de atabilirsiniz. Ekmek içi, yağın emilmesini sağladığı için sıçramaların önüne geçecektir. Aynı şekilde un ya da kekik de ilave edebilirsiniz. Un kızarmış yağı yatıştırır ve sıçramasını engellerken kekikle yemeklerinize güzel bir tat katabilirsiniz. Biber kızartması yaparken, çekirdeklerini tamamen çıkardığınızdan emin olunuz. Çekirdekler, yağın içine düşerse sıçramasına sebep olabilir. Kızartma kapaklı bir tavada yapılırsa, buharlaşmadan dolayı biriken su yağ sıçramasına neden olur. Bundan dolayı, kızartma yaparken kapak kullanmamaya dikkat ediniz. Kızartma yaparken tavanın kapağının kapalı olması gerekiyorsa da, kapağın altına yağlı kağıt koyabilirsiniz. Bununla birlikte kızartma yaparken yağ sıçramaması için aparatlar da mevcuttur. Tavanın kapak genişliğine uygun olacak yağ sıçratmazları, tencere ya da tavanın üstüne yerleştirebilirsiniz. Bu yuvarlak ve süzgeç gibi delikli olan ürünler, yağın sıçramasını %99’a kadar engellemeye yardımcı olur. Uzun sapları, ellerinizin kızgın yağa çok yaklaşmamasını sağlar. Üstelik bu aparatları, süzgeç gibi kullanıp yağı tavadan kolaylıkla süzebilirsiniz. Buna ek olarak mümkünse, kızartma için özel üretilen yağları da tercih edebilirsiniz. Bu yağlar sıçramayı minimuma indirgeyecek şekilde nem oranı az olarak üretilir. Kullandığınız yağ ne kadar kaliteli olursa köpürme ve sıçrama gibi ihtimaller o kadar azalır. Kızartma yaparken yağ sıçramaması için ne yapmalı sorunun bir diğer cevabı da kullanılan tava ya da tenceredir. Eğer yağı, ince tabanlı ve derin olmayan bir tavaya koyarsanız, yağ çabuk ısınacağı için hemen sıçramaya başlar. Bu yüzden kızartma tavasının derin ve kalın tabanlı olmasına dikkat ediniz. Kullandığınız tavanın ısı yayma kalitesi de yağın kendisi kadar önemlidir. Kızartma için kullanılan yağın sıklıkla değiştirilmesi de unutulmaması gereken noktalardan biridir. Hem sağlık açısından hem de yağ içinde kalan kırıntılar sıçramaya sebep verdiği için, yağı bekletmeden atmak gerekir. Kızartma tavasındaki yağı, içinde sıçramaya sebep verecek kırıntılar yoksa en fazla 3 defa kullanabilirsiniz. Daha fazla kullanımı yiyeceklerin kızartma işlemi sırasında çiğ kalmasına sebep olabileceği gibi hijyen açısından da ideal değildir. Et gibi gıdaları kızarttığınız yağlar, bu malzemelerin bırakacağı baharatlar yüzünden bir defa kullanılabilir.
Kızartma Yaparken Yağ Neden Köpürür?
Kızartma yaparken kullanılan yağ, pek çok sebepten ötürü köpürebilir. Bazı malzemeler, kızgın yağa atıldığında köpürmeye başlar. Bunun önüne geçmenin birkaç yolu bulunur. Ayrıca, yağın köpürmesini engellemek kızartma yaparken yağın sıçramaması için ne yapmalıyız sorusuna da cevap verir. Çünkü köpüren yağın, sıçrama ihtimali daha yüksektir. İlk dikkat edilecek şey, kullanılan yağın son kullanma tarihidir. Son kullanma tarihi geçmiş yani yapısı bozulmuş yağlar, daha hızlı ve kolay köpürebilir. Yağın kullanım sonrası, tava içinde artık bırakmaması gerekir. Yağın ısısının çok artması ya da aynı kızartma yağının uygun olduğundan fazla kullanılması da köpürmesine sebep olur. Bakır ve demir mutfak eşyalarını kızgın yağ ile kullanmaktan kaçınmanız gerekir. Bu metaller oksitlenmeye ve paslanmaya eğilimlidir. Yağınız sıcakken, içerisindeki hava miktarını en aza indirmeye çalışınız. Patates gibi yüksek nişasta içeren gıdaların da köpürme ihtimali daha yüksek olur. Bu tip malzemeleri kızartma tavasına koymadan önce güzelce yıkamak ve kurulamak köpürme ihtimalini azaltır. Kızartma işleminden sonra arta kalan yağı soğuduktan sonra bir kavanoza koyup geri dönüşüme gönderiniz. Lavaboya dökülen yağın içme suyunu kirletme ihtimali bulunur. Kullandığınız tava ya da tencereyi de bol köpük ve süngerle temizleyebilirsiniz. Tavayı, kızartma için kullanmadan önce tamamen kuru olduğundan emin olmalısınız. Kızartma yağının köpürmesini ve sıçramasını önlemek için bu önerileri deneyebilirsiniz.